Przekształcenie spółki jawnej w spółkę z o.o. jest najczęściej wynikiem zwiększenia obrotów firmy, co może wiązać się również ze wzrostem zobowiązań spółki.
Z optyki wspólników oznacza to też wzrost ryzyka prowadzonej działalności. W takiej sytuacji korzystnym rozwiązaniem może okazać się zmiana formy prawnej prowadzonej działalności ze spółki osobowej na spółkę kapitałową (m.in. spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością).
Ponadto należy zauważyć, iż w kontekście nowych realiów podatkowych wprowadzonych w ramach programu tzw. „Polski Ład” przedsiębiorcy coraz częściej rozważają takie przekształcenie z uwagi na różnicę w sposobie kalkulacji składki zdrowotnej. Dla wspólników spółki jawnej jest to stawka 4,9% od całości dochodu. Natomiast udziałowcy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (co do zasady) w ogóle nie muszą odprowadzać składki zdrowotnej.
Kodeks spółek handlowych reguluje procedurę przekształcenia spółki jawnej w spółkę z o.o.
Przekształcenie spółki jawnej w spółkę z o.o. – procedura, czas, koszty
Poniżej przedstawiam krótki opis całej procedury.
Zgodnie z KSH kluczowe czynności w standardowej procedurze przekształcenia spółki jawnej w spółkę z o.o. to:
- przygotowanie planu przekształcenia oraz załączników, które trzeba dołączyć do tego planu,
- dwukrotne zawiadomienie wspólników o zamiarze przekształcenia,
- podjęcie przez wspólników uchwały o przekształceniu i powołanie członków organów przekształconej spółki z o.o.,
- rejestracja spółki z o.o. i wykreślenie z KRS dotychczasowej spółki jawnej.
1. Przygotowanie i podpisanie planu przekształcenia w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Pierwszym krokiem procedury przekształcenia w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jest sporządzenie planu przekształcenia, który podpisują wszyscy wspólnicy prowadzący sprawy spółki przekształcanej.
Plan przekształcenia w spółkę z o.o. powinien zawierać co najmniej ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia. Do planu przekształcenia należy załączyć:
- projekt uchwały wspólników spółki w sprawie przekształcenia;
- projekt umowy spółki z o.o.;
- sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia.
2. Zawiadomienie wspólników spółki o planowanej uchwale o przekształceniu spółki
Kolejnym krokiem jest zawiadomienie wszystkich wspólników spółki przekształcanej o planowanym podjęciu uchwały o przekształceniu. Powinno ono zostać dokonane dwukrotnie, pierwsze nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem podjęcia tej uchwały, a drugie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia. W pewnych sytuacjach dwukrotne zawiadomienie nie jest konieczne co może znacząco przyspieszyć procedurę przekształcenia.
Nie ma obowiązku zawiadamiania wspólników o zamiarze przekształcenia w przypadku przekształcenia spółki jawnej i spółki cywilnej, w której wszyscy wspólnicy prowadzili sprawy spółki.
3. Podjęcie uchwały o przekształceniu w spółkę z o.o. i powołanie członków organów
Następnie wspólnicy spółki przekształcanej powinni podjąć uchwałę o przekształceniu w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Uchwała o przekształceniu musi mieć formę aktu notarialnego. Aby uchwała o przekształceniu została podjęta, muszą opowiedzieć się za nią wspólnicy reprezentujący określoną większość, która jest uzależniona od typu spółki przekształcanej oraz zapisów statutu lub umowy spółki.
Co istotne, podjęcie uchwały o przekształceniu zastępuje zawarcie umowy spółki przekształconej, a zatem nie jest konieczna odrębna czynność zawarcia umowy spółki z o.o.
Uchwała o przekształceniu spółki powinna zawierać co najmniej typ spółki, w jaki spółka zostaje przekształcona, wysokość kapitału zakładowego, zakres praw przyznanych osobiście wspólnikom uczestniczącym w spółce przekształconej, jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane, nazwiska i imiona członków zarządu spółki przekształconej, zgodę na brzmienie umowy albo statutu spółki przekształconej. Podjęcie uchwały o przekształceniu zastępuje zawarcie umowy spółki przekształconej oraz powołanie organów spółki przekształconej.
4. Złożenie wniosku do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego
Ostatnim etapem procedury przekształcenia jest złożenie do sądu rejestrowego wniosku o rejestrację powstałej z przekształcenia spółki z o.o. a także zamieszczenie ogłoszenia o przekształceniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Trzeba też zaznaczyć, że wpis spółki przekształconej następuje zawsze na wniosek zainteresowanego podmiotu, natomiast wykreślenie spółki przekształcanej następuje z urzędu, bez konieczności składania w tym zakresie odrębnego wniosku.
Procedura kończy się na uprawomocnieniu postanowienia sądu rejestrowego o wpisie spółki przekształconej i wykreśleniu spółki przekształcanej, a także zamieszczeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o przekształceniu.
Uproszczona procedura przekształcenia
Modelowa procedura przekształcenia jest procesem wieloetapowym. W związku z tym istotnym jest, że najczęściej przekształcanie spółki jawnej w z o.o. może nastąpić w ramach procedury uproszczonej. Dzięki zastosowaniu trybu uproszczonego:
- nie istnieje obowiązek sporządzenia planu przekształcenia,
- odpada konieczność zawiadamiania wspólników o planowanym podjęciu uchwały przekształceniowej,
- wspólnikom nie trzeba udostępniać dokumentów związanych z przekształceniem ani wydawać im odpisów tych dokumentów,
- przed podjęciem uchwały o przekształceniu wspólnikom nie przedstawia się istotnych elementów planu przekształcenia.
Formalności w ramach procedury uproszczonej ograniczają się do:
- sporządzenia sprawozdania finansowego dla celów przekształcenia,
- przygotowania projektu uchwały przekształceniowej oraz projektu umowy spółki z o. o.,
- podjęcia uchwały o przekształceniu,
- rejestracji przekształcenia w KRS i zamieszczenia ogłoszenia w MSiG.
Niewątpliwie usprawnia to proces przekształcenia spółki, pozwalając oszczędzić czas i koszty. Powstaje zatem pytanie: kiedy możemy przeprowadzić przekształcenie w trybie uproszczonym? Jedynym warunkiem skorzystania ze wspomnianych ułatwień jest to, aby w przekształcanej spółce jawnej wszyscy wspólnicy prowadzili sprawy spółki.
Podatkowe aspekty przekształcenia w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Po dokonaniu wpisu spółki z o.o. do Krajowego Rejestru Sądowego konieczne jest także zgłoszenie jej w urzędzie skarbowym, poprzez złożenie formularza NIP-8. Dodatkowo, spółka powinna zostać zgłoszona do CRBR.
Jeżeli w wyniku przekształcenia wysokość kapitału zakładowego w spółce przekształconej ulegnie zwiększeniu, wiąże się to z powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.
Podstawą opodatkowania PCC wg stawki 0,5% jest wysokość kapitału zakładowego spółki z o.o. pomniejszona o tę jego część, która została już wcześniej opodatkowana.
W przypadku przekształcenia spółki osobowej (tj. spółki cywilnej, spółki jawnej, spółki komandytowej lub spółki komandytowo-akcyjnej) podstawa opodatkowania zostanie zmniejszona o wartość wszelkich wkładów, które zostały uprzednio wniesione do spółki przekształcanej.
Reasumując, przekształcanie spółki jawnej w spółkę z o.o. to proces złożony, ale możliwy do zrealizowania.